Xəzərin səviyyəsinin aşağı düşəcəyi barədə proqnozlara aydınlıq gətirildi
![Xəzərin səviyyəsinin aşağı düşəcəyi barədə proqnozlara aydınlıq gətirildi](/storage/thumbnail/cover/cdn/2021/Yanvar/22/xezer.jpg)
Son vaxtlar Xəzər dənizinin səviyyəsi ilə bağlı müxtəlif fikirlər mətbuatda yer alır. Bəzi xarici tədqiqatçılar öz elmi araşdırmalarında rəqəmli modellərin nəticələrini açıqlayaraq əhalidə ciddi narahatlıq yaradan fərziyyələr səsləndirirlər.
Bunu ETSN Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin rəisi Umayra Tağıyeva bildirib.
Onun sözlərinə görə, bunlardan biri də dənizin gələcəkdə 9-18 metr aşağı düşəcəyi haqqında proqnozla bağlıdır.
U.Tağıyeva əhaliyə bu cür proqnozların heç bir tarixi əsasının olmadığını və yalnız yüzdə bir faiz ehtimal oluna biləcək bir fərziyyə kimi nəzərə almalarını tövsiyə edib.
“Ötən əsrin ikinci yarısında Xəzər dənizinin səviyyəsində müşahidə olunmuş səviyyə tərəddüdləri mütəmadi xarakter daşıyıb. Belə ki, 1977-ci ildə dənizin səviyyəsi XX əsrdə müşahidə olunan ən aşağı həddə - Baltik sistemi ilə -29 metrə qədər azalıb və sonradan dənizdə suyun səviyyəsi qısa tarixi dövr ərzində (1977-1995-ci illər) 2,5 metr artaraq -26,5 metrə çatıb”.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutunun direktoru, akademik Ramiz Məmmədovun sözlərinə görə, Xəzər dənizi üzərində aparılmış uzunmüddətli müşahidələrə əsasən dənizin səviyyəsinin dəyişmə amplitudası son 100 ildə 3 metrdən artıq olmayıb.
“Avropalı alimlərin verdiyi proqnoz, onların Xəzər dənizinin cazibə səviyyəsi barədə anlayışlarının olmadığını göstərir. Cazibə səviyyəsi o deməkdir ki, dənizin səviyyəsi qaxdıqca güclü buxarlanma baş verir və səviyyənin aşağı düşməsinə səbəb olur. Səviyyə azalanda dənizdə buxarlanma da azalır və nəticədə suyun səviyyəsinin yenidən qalxır”.
Akademik onu da qeyd edib ki, riyazi modellərin nəticələrinin təhlilində istənilən ərazinin təbii-coğrafi şəraiti nəzərə alınmalıdır. Əks halda həqiqətə uyğun olmayan bu cür yanlış proqnozlar üzə çıxmış olur.
“Dəniz səviyyəsinin dinamikası barədə uzunmüddətli proqnoz vermək mümkün deyil. Bunun səbəbi iqlim faktoru ilə bağlı kifayət qədər qeyri-müəyyənliklərin olması, dənizə tökülən iri çayların sululuğunun həcmi, baş verən dənizdibi tektonik proseslər və digər amillərlə izah edilir".
Trend
Müştərilərin xəbərləri
SON XƏBƏRLƏR
- 1 ay sonra
- 7 saat əvvəl
-
9 saat əvvəl
Azərbaycanda nəqliyyat sahəsi üzrə yeni dövlət standartları qəbul edilib
-
- 9 saat əvvəl
- 9 saat əvvəl
- 10 saat əvvəl
- 10 saat əvvəl
- 10 saat əvvəl
- 11 saat əvvəl
-
11 saat əvvəl
Metropolitendə aylıq sərnişindaşıma ilk dəfə pandemiyadan əvvəlki dövrdən çox olub
-
11 saat əvvəl
Prezident 2023-cü ilin dövlət büdcəsinin icrasını təsdiqlədi
- 11 saat əvvəl
![AzVak-da paylaşılan iş elanlarına 10 minlərlə baxış olur](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2024/may/03/Azerbaycanda_vakansiyalar.png)
AzVak-da paylaşılan iş elanlarına 10 minlərlə baxış olur
![Putin Əliyevlə Astana sammitində danışıqlar aparacaq](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2024/iyun/29/39e3b499-a8de-4d48-859b-cc20cbffd249.jpeg)
Putin Əliyevlə Astana sammitində danışıqlar aparacaq
![Dolların sabaha olan rəsmi məzənnəsi müəyyən olunub](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2024/may/16/dollar_naxis.jpg)
Dolların sabaha olan rəsmi məzənnəsi müəyyən olunub
![ADY-nin sərnişin sayı ciddi şəkildə artıb](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2024/mart/20/ady-qatar.jpg)
ADY-nin sərnişin sayı ciddi şəkildə artıb
![Azərbaycan BYD şirkəti ilə sənədlər imzaladı](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2024/iyul/02/bydd.jpg)
Azərbaycan BYD şirkəti ilə sənədlər imzaladı
Ən çox oxunanlar
![Prezident 2023-cü ilin dövlət büdcəsinin icrasını təsdiqlədi](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2020/May/13/ilhamimza1.jpg)
Prezident 2023-cü ilin dövlət büdcəsinin icrasını təsdiqlədi
![Nazir taxıl biçini prosesini izləyib, fermerlərlə görüşüb](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2024/iyul/02/mecnun-memmedov-taxil-bicin.jpg)
Nazir taxıl biçini prosesini izləyib, fermerlərlə görüşüb
![atb360 mobil əlavəsinə yeni funksiya artırıldı](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2024/iyul/02/parkinq-atb.jpg)
atb360 mobil əlavəsinə yeni funksiya artırıldı
![Gömrük nəzarətindən gizlədilən müxtəlif növ məhsullar aşkarlanıb](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2024/iyul/02/gomrukden-gizledilenler.jpg)
Gömrük nəzarətindən gizlədilən müxtəlif növ məhsullar aşkarlanıb
![ABB AKA Bankla müqavilə imzaladı](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2024/iyul/02/AKA.png)
ABB AKA Bankla müqavilə imzaladı
![Prezident səfir və baş konsulu vəzifəsindən geri çağırdı](/storage/thumbnail/thumbnail/cdn/2022/Fevral/22/aliyev-imza.jpg)