"Qəssabların 7-8 kiloqramlıq quzu, yaxud körpə dana istəmələri qadağan olunmalıdır"
Mal-qaranın baş sayı niyə azalır? Bu sualın obyektiv və subyektiv səbəblərdən doğan cavabları var.
Hazırda ölkə üzrə mal-qaranın baş sayı azalmağa başlayıb. Bunun obyektiv və subyektiv səbəbləri var.
İlk növbədə qeyd edək ki, maldarlıq gündəlik zəhmət tələb edən sahə olduğu üçün çoxu bu sahədən uzaq düşməyə çalışır. Məsələn, taxıl əkib onu bir neçə dəfə sulayandan sonra qalan günlərdə başqa işlə məşğul olmaq mümkündür. Ancaq heyvanlara səhərdən axşamadək qulluq göstərmək lazım gəlir.
İkincisi, örüş yerləri azalıb. Əvvəllər kolxoz və sovxozların əkin sahələri biçindən sonra bir neçə ay kənd camaatının ixtiyarına verilirdi. İndi bu torpaqlar özəl mülkiyyətə məxsus olduğu üçün orada kəndli mal-qarasını, qoyun-keçisini otara bilmir. Hətta bir çox hallarda sahibkar bunun üçün pul tələb edir ki, belə götürəndə, burada heç bir qanun pozuntusuna yol verilmir.
Qoyunçuluğa əsas zərbə vuran məsələ isə qışlaq yerləri ilə bağlıdır. Sovetlər dönəmində qoyunçuluqla məşğul olan dağ rayonlarının aran ərazilərdə daimi qışlaqları vardı. İndi bu yoxdur. Həmin qışlaqların icarəyə verilməsi aran rayonlarının yerli icra strukturlarına həvalə olunub. Yerli əhali və rayon rəhbərləri isə torpaqlarını "gəlmə"lərlə bölüşmək istəmir. O səbəbdən dağ rayonlarının sakinlərinin çoxu qoyun saxlamaqdan imtina edir. Çünki qoyunçuluğun inkişafı yaylaq və qışlağın olmasından asılıdır. Başqa cür qoyunçuluqdan gəlir götürmək mümkün deyil. Bu sahə ilə məşğul olanlar yaxşı bilirlər ki, dağlıq rayonlarda qış uzun sürdüyü üçün qoyuna çoxlu yem vermək lazım olur. Yem isə vəsait tələb edir. Bir var aranda örüş yeri, bir də var külli miqdarda pul verib alınan yem.
Təbii ki, indi əsasən mövcud olan ikinci hal qoyun, yaxud mal ətinin qiymətini bahalaşdırır. Bahalaşmaya səbəb olan digər səbəb. Bu barədə bir dəfə yazmışdıq. Qəssablar deyirlər ki, potensial alıcılar, əsasən, 7-8 kiloqramlıq quzu, yaxud körpə dana əti istəyirlər. Dünyada belə halların qarşısını almaq üçün yazılmış və yazılmamış qadağalar mövcuddur. Həmin qadağalar ona xidmət edir ki, hər bir heyvan yalnız bəslənib müəyyən çəkiyə gəldikdən sonra kəsilsin. Əks halda, məsələn, orta kəsim çəkisinin 2 kiloqram az olması illik qoyun əti istehsalında 8 min ton itki deməkdir. Bizdə isə bu kəsim çəkisi normadan nəinki 2, hətta çox vaxt 10-12 kiloqram azdır. Elədirsə, bəlkə Azərbaycanda da, məsələn, qardaş Türkiyədə olduğu kimi, heyvanların kəsilməsi üçün yaş həddi müəyyən edilsin və həmin həddi pozanlar cərimələnsin.
Bildiyimizə görə, su hövzələrində körpə balıq tutanlar üçün belə cərimələr mövcuddur. Onda heyvandarlıqda niyə olmasın? Axı 7-8 kiloqramlıq bugünkü quzu sabah 25-30 kiloqramlıq qoç, yaxud bala verən qoyun ola bilər. Ölkənin ərzaq təhlükəsizliyinin təminatı kimi vacib olan bu problemin həllini ağız tamına qurban vermək nə dərəcədə doğrudur? Bəlkə həm də bu səbəbdəndir ki, ötən il 2023-cü ilə nisbətən ölkə üzrə qaramalın baş sayı 1,3, davarınkı 3 faiz azalıb?! Gəlin etiraf edək ki, sözün bütün mənalarında dünyanın od tutub yandığı indiki vaxtında bu, heç də ürəkaçan fakt deyil.
© Rüstəm KAMAL,"Azərbaycan"
Müştərilərin xəbərləri

Azərbaycan kapital bazarında bir ilk: Unicapital EBRD-nin üzən faizli istiqrazlarının anderrayteri oldu
SON XƏBƏRLƏR
- 2 ay sonra
- 1 həftə sonra
-
7 saat əvvəl
İsrail Reebok-ı məhkəməyə verməklə hədələdi, şirkət geri addım atdı
-
-
7 saat əvvəl
Yuan və Avstraliya dollarının qlobal ehtiyatlarda payı artıb, dolların payı azalıb
- 7 saat əvvəl
-
8 saat əvvəl
Bakı–Tbilisi–Qars dəmiryolu ilə yükdaşımalarla bağlı Anlaşma Memorandumu imzalanıb
- 8 saat əvvəl
- 8 saat əvvəl
-
9 saat əvvəl
"Ticarət Şəbəkələrinin İnkişafı" ictimai birliyinin İdarə heyətinin yeni tərkibi və Sədri seçilib
-
9 saat əvvəl
Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının manat istiqrazlarına 12 investor 12 sifariş təqdim edib
-
9 saat əvvəl
Azərbaycan zərgərlik məmulatları və qiymətli daşlar sahəsində yeni dövlət standartları qəbul edib
-
9 saat əvvəl
Azərbaycanda yeni tikilən hündürmərtəbəli binaların istismar müddəti azı 100 il olmalıdır - QƏRAR
Son Xəbərlər

Ödənişsiz İnvestisiya Seminarı

İsrail Reebok-ı məhkəməyə verməklə hədələdi, şirkət geri addım atdı

Dolların sabah üçün rəsmi məzənnəsi müəyyən olunub

"Ticarət Şəbəkələrinin İnkişafı" ictimai birliyinin İdarə heyətinin yeni tərkibi və Sədri seçilib

Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının manat istiqrazlarına 12 investor 12 sifariş təqdim edib
Ən çox oxunanlar

Azərbaycanda yeni tikilən hündürmərtəbəli binaların istismar müddəti azı 100 il olmalıdır - QƏRAR

Azərbaycan sahibkarları Efiopiyaya biznes missiyaya hazırlaşır

Kolleclərə yeni təyinatlar olub

Azərbaycandan Rusiya gedənlərin sayı 30 faiz, Türkiyəyə gedənlərin sayı isə 4,4 faiz azalıb

Azərbaycana turist axını azalıb - Körfəz və MDB ölkələrindən gələnlərin sayı azalıb

Bank Respublika lombard krediti müştəriləri üçün “Qızıl Seçim” lotereyasına start verdi!
